Kur Farkının Vergilendirilmesine Genel Bakış

Ülkemizde vergi hukuku alanındaki en tartışmalı konulardan biri kur farkı uygulamalarıdır. Türk vergi sistemine dahil hemen hemen bütün vergileri ilgilendiren bu konu, tarafımızca öncelikle Marmara Üniversite’sinde yürütülen bir doktora tezi olarak kapsamlı bir şekilde incelenmiş ve ardından 2012 yılında Hesap Uzmanları Derneği tarafından kitap olarak yayınlanmıştır. (Kitabın adı: “Türk Vergi Sisteminde Kur Farklarının Vergilendirilmesi”, Maliye Hesap Uzmanları Derneği Yayını, İstanbul 2012)

Ülkemizde özellikle ekonomik istikrarsızlık (yüksek enflasyon, döviz kurlarının hızlı değişimi, dış açıklar vb.) yaşanan dönemlerde, döviz kurlarında çok hızlı ve yüksek oranlarda artış veya azalışlar gerçekleşmektedir. Ekonomik istikrarsızlıklar Türk ekonomisinde USD, Euro gibi yabancı para kullanımını artırmış başka bir ifade ile Türk ekonomisini dolarize etmiştir. Diğer bir ifade ile ekonomik istikrarsızların sonucunda, Türk Lirasının değer değişiminden korunmak amacıyla,  banka mevduat ve kredilerinde, her türlü sözleşmede, fiyatlarda, kamu ihalelerinde ve ödemelerde yaygın bir şekilde istikrarlı yabancı paralar kullanılmaktadır. Yabancı para kullanımının yoğun kullanımı ve kurların hareketi sonucunda, ödenecek vergi tutarları etkilenmektedir.

Ülkemiz vergi mevzuatı pek çok kez kur farkı konusunu açık bir şekilde düzenlememiştir. Bu nedenle kur farklarına yönelik vergilendirmede, idare, mükellef ve yargı arasında görüş ayrılıkları bulunmaktadır.

Bu internet sitesinde genel olarak güncel Türk vergi hukuku tartışmalarına yer verilmekle birlikte, yabancı paraları ilgilendiren özel hukuk ve kambiyo mevzuatı konuları ile ekonomi ve uluslararası vergi boyutları da ele alınmaktadır. İnternet sitemizde kaynak belirtilmeden ifade edilen görüşler, genel olarak kişisel görüşümüz olup, herhangi bir somut olayda karar vermek için yeterli olmayabilir. Bu nedenle, konularla ilgili olarak uzman kişilerin görüşlerinin alınması uygun olacaktır.

Kur farklarının vergilendirilmesine dönük detay açıklamalar, Maliye Hesap Uzmanları Derneği tarafından yayınlanan “Kur Farklarının Vergilendirilmesi” konulu kitabımızda yer almaktadır.

Bu vesile ile Türkiye’de beni vergi hukuku ile tanıştıran başta İstanbul Maliye Meslek Lisesi hocalarıma, Hesap Uzmanları Kurulu’nda çalışan ve üzerimde emeği olan bütün üstatlarıma, kur farkları konusunda benim çalışma yapmam konusunda bana destek olan başta Dr. Veysi Seviğ ve tüm hocalarıma, zaman zaman çalışmayı okuyan diğer arkadaşlarıma ve internet sitesinin gelişimine katkıda bulunan tüm internet kullanıcılarına teşekkür ederim.

İnternet sitemizin vergiyle ilgili herkese ve ülkemizde vergiciliğin gelişmesine katkıda bulunmasını dilerim.

Dr. Celal Çelik, Yeminli Mali Müşavir, ECC Denetim

İstanbul, Haziran 2017

kurfarklari@gmail.com